ĐTC - Chiến lược để đánh bại sự trì hoãn
Con người thường thích trì hoãn. Ngay cả những bộ não lớn của nhân loại cũng không tránh khỏi những phiền nhiễu của cuộc sống hàng ngày. Tại sao chúng ta lập kế hoạch, đặt thời hạn và cam kết các mục tiêu, nhưng sau đó không thực hiện được chúng? Bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng này và cách đối phó với nó.
TẠI SAO CHÚNG TA KHÔNG LÀM THEO NHỮNG GÌ CHÚNG TA ĐỊNH LÀM?
Có một câu chuyện...
Vào mùa hè năm 1830, Victor Hugo đã không thể hoàn thành một cuốn sách đúng thời hạn. Mười hai tháng trước, tác giả nổi tiếng người Pháp đã thỏa thuận với nhà xuất bản rằng ông sẽ viết một cuốn sách mới có tựa đề Thằng gù nhà thờ Đức Bà.
Thay vì viết cuốn sách, Hugo đã dành cả năm sau để theo đuổi các dự án khác và trì hoãn công việc viết sách của mình. Nhà xuất bản của Hugo đã trở nên thất vọng vì sự trì hoãn lặp đi lặp lại của ông và trả lời bằng cách đặt ra một thời hạn. Nhà xuất bản yêu cầu Hugo hoàn thành cuốn sách vào tháng 2 năm 1831 - cách đó chưa đầy 6 tháng.
Hugo đã phát triển một kế hoạch để đánh bại sự trì hoãn của mình. Ông thu thập tất cả quần áo của mình, bỏ chúng ra khỏi buồng và khóa chúng lại. Ông không còn gì để mặc ngoại trừ một chiếc khăn choàng lớn. Không có bất kỳ quần áo phù hợp nào để ra ngoài, Hugo không còn muốn rời khỏi nhà và bị phân tâm. Ở trong nhà và viết là lựa chọn duy nhất của ông.
Chiến lược đã có hiệu quả. Hugo vẫn tiếp tục nghiên cứu mỗi ngày và viết điên cuồng trong mùa thu và mùa đông năm 1830. Cuốn Thằng gù nhà thờ Đức Bà được xuất bản sớm hai tuần vào ngày 14 tháng 1 năm 1831.
VẤN ĐỀ CỔ XƯA CỦA AKRASIA
Con người đã trì hoãn trong nhiều thế kỷ. Ngay cả những nghệ sĩ như Victor Hugo cũng không tránh khỏi những phiền nhiễu của cuộc sống hàng ngày. Trên thực tế, vấn đề này là vô thời hạn, đến nỗi các nhà triết học Hy Lạp cổ đại như Socrates và Aristotle đã phát triển một từ để mô tả loại hành vi này: Akrasia.
Akrasia là trạng thái hành động ngược lại sự phán xét tốt hơn. Đó là khi bạn làm một việc này mặc dù bạn biết là mình nên làm việc khác. Nói nôm na, bạn có thể nói rằng Akrasia là sự trì hoãn hoặc thiếu tự chủ. Akrasia là thứ ngăn cản bạn theo sát những gì bạn đặt ra.
Tại sao Victor Hugo cam kết viết một cuốn sách và sau đó trì hoãn nó trong hơn một năm? Tại sao chúng ta lập kế hoạch, đặt thời hạn và cam kết các mục tiêu, nhưng sau đó không thực hiện được chúng?
TẠI SAO CHÚNG TA LẬP KẾ HOẠCH, NHƯNG KHÔNG HÀNH ĐỘNG
Một lời giải thích cho lý do tại sao akrasia điều khiển cuộc sống và sự trì hoãn của chúng ta có liên quan đến một thuật ngữ kinh tế học hành vi gọi là “sự không nhất quán về thời gian” (time inconsistency). Sự không nhất quán về thời gian đề cập đến việc bộ não con người coi phần thưởng ngay lập tức có giá trị hơn là phần thưởng trong tương lai
Khi bạn lập kế hoạch cho bản thân - như đặt mục tiêu giảm cân hoặc viết sách hoặc học ngôn ngữ - bạn đang lên kế hoạch cho bản thân tương lai. Bạn đang hình dung những gì bạn muốn cuộc sống của bạn sẽ như thế nào trong tương lai và khi bạn nghĩ về tương lai, bộ não của bạn sẽ dễ dàng nhận thấy giá trị trong việc thực hiện các hành động cho lợi ích lâu dài.
Tuy nhiên, khi đến lúc đưa ra quyết định, bạn không còn đưa ra lựa chọn cho bản thân tương lai của mình. Bây giờ bạn đang ở trong thời điểm hiện tại và bộ não của bạn đang nghĩ về bản thân hiện tại. Và các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bản thân hiện tại thích sự hài lòng tức thì chứ không phải là lợi ích dài hạn. Đây là một lý do tại sao khi đi ngủ bạn có thể cảm thấy có động lực để tạo ra một sự thay đổi trong cuộc sống, nhưng khi bạn thức dậy, bạn thấy mình rơi vào những khuôn mẫu cũ. Bộ não của bạn coi trọng lợi ích lâu dài khi chúng ở trong tương lai, nhưng nó đánh giá cao sự hài lòng ngay lập tức ở thời điểm hiện tại.
Đây là một lý do tại sao khả năng trì hoãn sự hài lòng là một yếu tố dự báo tuyệt vời cho sự thành công trong cuộc sống. Hiểu cách chống lại sự hài lòng tức thì - ít nhất là đôi khi chứ không phải luôn luôn - có thể giúp bạn thu hẹp khoảng cách giữa nơi bạn đang ở và nơi bạn muốn đến.
BẠN CẦN LÀM GÌ ĐỂ ĐÁNH BẠI SỰ TRÌ HOÃN
Dưới đây là ba chiến lược để bạn có thể vượt qua akrasia, đánh bại sự trì hoãn và làm theo những gì bạn đặt ra.
CHIẾN LƯỢC 1: THIẾT KẾ HÀNH ĐỘNG TRONG TƯƠNG LAI CỦA BẠN.
Khi Victor Hugo khóa quần áo của ông lại để tập trung vào viết lách, ông đã tạo ra thứ mà các nhà tâm lý học gọi là “thiết bị cam kết” (commitment device). Thiết bị cam kết là chiến lược giúp cải thiện hành vi của bạn bằng cách gia tăng các trở ngại hoặc cái giá phải trả cho các hành vi xấu hoặc giảm nỗ lực cần thiết cho các hành vi tốt.
Bạn có thể hạn chế thói quen ăn uống trong tương lai bằng cách mua thực phẩm trong các gói riêng lẻ thay vì mua theo kích thước lớn. Bạn có thể ngừng lãng phí thời gian trên điện thoại bằng cách xóa các trò chơi hoặc ứng dụng truyền thông xã hội. Bạn có thể giảm khả năng lướt qua các kênh một cách không suy nghĩ bằng cách giấu TV trong tủ quần áo và chỉ lấy nó ra trong những ngày có chương trình quan trọng. Bạn có thể tự nguyện yêu cầu được thêm vào danh sách bị cấm tại sòng bạc và các trang web đánh bạc trực tuyến để ngăn chặn các vụ đánh bạc trong tương lai. Bạn có thể xây dựng quỹ khẩn cấp bằng cách thiết lập chuyển tiền tự động vào tài khoản tiết kiệm của mình. Đây là những thiết bị cam kết.
Các trường hợp khác nhau, nhưng thông điệp là như nhau: các thiết bị cam kết có thể giúp bạn thiết kế các hành động trong tương lai của mình. Tìm cách tự động hóa hành vi của bạn trước hơn là dựa vào sức mạnh ý chí trong thời điểm đó. Hãy là kiến trúc sư cho những hành động trong tương lai của bạn, không phải là nạn nhân của chúng.
CHIẾN LƯỢC 2: GIẢM LỰC CẢN KHI BẮT ĐẦU.
Cảm giác tội lỗi và thất vọng của sự trì hoãn thường tồi tệ hơn sự khó chịu khi thực hiện công việc. Theo lời của Eliezer Yudkowsky, “Ở trong lúc thực hiện công việc thường ít khó chịu hơn là ở trong lúc đang chần chừ”
Vậy tại sao chúng ta vẫn chần chừ? Bởi vì làm việc không khó mà bắt đầu làm việc mới khó. Lực cản ngăn cản chúng ta thực hiện hành động thường tập trung vào lúc bắt đầu. Một khi bạn bắt đầu, làm việc sẽ dễ dàng hơn. Đây là lý do tại sao việc xây dựng thói quen bắt đầu vào việc khi bạn chuẩn bị thực hiện hành vi mới thường quan trọng hơn là lo lắng về việc bạn có thành công khi tạo thói quen mới hay không.
Bạn phải liên tục hạn chế của thói quen của bạn. Đặt tất cả nỗ lực và năng lượng của bạn vào việc xây dựng một thủ tục để bắt đầu công việc và làm cho nó dễ dàng nhất có thể. Đừng lo lắng về kết quả cho đến khi bạn thành thạo nghệ thuật thể hiện.
CHIẾN LƯỢC 3: SỬ DỤNG CÁC Ý ĐỊNH THỰC HIỆN.
Một ý định thực hiện là khi bạn nêu ý định thực hiện một hành vi cụ thể tại một thời điểm cụ thể trong tương lai.
Ví dụ, tôi sẽ tập thể dục ít nhất 30 phút vào [NGÀY] ở [NƠI] vào [THỜI GIAN].
Có hàng trăm nghiên cứu thành công cho thấy ý định thực hiện tác động tích cực đến mọi thứ, từ thói quen tập thể dục đến tiêm phòng cúm. Trong nghiên cứu tiêm phòng cúm, các nhà nghiên cứu đã xem xét một nhóm gồm 3.272 nhân viên tại một công ty và thấy rằng những nhân viên đã ghi lại ngày giờ cụ thể mà họ dự định tiêm phòng cúm có khả năng làm theo kế hoạch nhiều tuần sau đó.
Có vẻ đơn giản khi nói rằng việc lên lịch trước mọi thứ có thể tạo ra sự khác biệt, nhưng ý định thực hiện có thể khiến bạn có nhiều khả năng thực hiện một hành động trong tương lai.
CHIẾN ĐẤU VỚI AKRASIA
Bộ não của chúng ta thích phần thưởng ngay lập tức hơn là những lợi ích trong tương lai. Nó chỉ đơn giản là một hệ quả của cách tâm trí chúng ta hoạt động. Với xu hướng này, chúng ta thường phải dùng đến những chiến lược điên rồ để hoàn thành công việc - như Victor Hugo khóa tất cả quần áo lại để ông có thể viết một cuốn sách. Nhưng rất đáng để dành thời gian xây dựng các thiết bị cam kết này nếu mục tiêu là quan trọng đối với bạn.
Aristotle đặt ra thuật ngữ enkrateia là từ trái nghĩa của akrasia. Trong khi akrasia nói đến xu hướng trở thành nạn nhân của sự trì hoãn của chúng ta, enkrateia có nghĩa là “tự mình nắm quyền lực”. Thiết kế hành động trong tương lai của bạn, giảm lực cản khi bắt đầu các hành vi tốt và sử dụng ý định thực hiện là những bước đơn giản mà bạn có thể thực hiện để sống một cuộc đời enkrateia chứ không phải là akrasia
Nguồn: Saga
0 nhận xét:
Đăng nhận xét